Dzieci na Mszy Świętej

Jak przygotować się z dziećmi do przeżywania Eucharystii?
Uczestnictwo w Eucharystii z dziećmi to kwestia, która niejednokrotnie spędza sen z powiek młodych rodziców. Ujarzmienie maluchów, którym trudno jest jeszcze usiedzieć na miejscu i zachować ciszę, bywa trudne do tego stopnia, że mamy i ojcowie – przejęci opiniami innych – rezygnują ze wspólnego, rodzinnego przeżywania Mszy Świętej i decydują się na chodzenie do kościoła osobno, wymieniając się opieką nad dziećmi. I nawet jeśli takie rozwiązanie sprawdza się przez jakiś czas, problem z reguły powraca, gdy dzieci podrosną – bo pięcio czy sześciolatek, nieprzyzwyczajony do uczestnictwa w Eucharystii, również będzie mieć problem ze zrozumieniem wszystkiego i zaangażowaniem się w przeżywanie liturgii.
Zanim zabierzesz malucha do kościoła, warto poświęcić tej tematyce trochę czasu i odpowiednio przygotować dziecko do uczestnictwa we Mszy Świętej, a także pomóc mu w jej przeżywaniu poprzez różnego rodzaju pomoce. Kluczowe jest tłumaczenie znaczenia Mszy Świętej, pokazywanie, co się w jej trakcie dzieje i dlaczego jest ważna, a także zachęcanie do zadawania pytań i wyrażania emocji. Ideał to Msza była przeżywana w atmosferze spokoju i szacunku, ale też z akceptacją dziecięcej energii i potrzeb. Jak do niego dążyć? Poniżej kilka podpowiedzi.

1. Wytłumacz
Gesty, znaki obecne w liturgii, cały przebieg Mszy Świętej, są dla małego dziecka niezrozumiałe. Dlatego nie wystarczy po prostu zabrać malucha na Eucharystię. Trzeba wcześniej znaleźć czas i wyjaśnić, co będzie się działo i co to oznacza. Możesz porównać Eucharystię do rodzinnego świętowania, gdzie zbieramy się razem, aby być bliżej Jezusa. Podkreśl również, że przystępując do Komunii Świętej, zbliżamy się Boga i jednoczymy z całym z Kościołem. 

2. Przeczytaj Ewangelię
Przed Mszą Świętą usiądź wraz z dzieckiem i przeczytaj fragment Ewangelii, który będzie czytany podczas mszy. Zapytaj, jak dziecko go rozumie, wytłumacz trudne fragmenty. Doskonałą pomocą będzie tu „Ewangelia dla dzieci” – książka, w której znajdziesz teksty Ewangelii na wszystkie niedziele i święta całego roku wzbogacone o ciekawe historie i różnorodne zadania dla dzieci, pomagające zrozumieć słowo Boże. Całości dopełnia wesoła szata graficzna, zachęcająca dzieci do przeniesienia się w świat biblijnych wydarzeń. To nie tylko pomoc w wychowaniu religijnym dla rodziców, ale też zachęta do wspólnego spotkania i rozmów całej rodziny!

3. Zadbaj o przygotowania
Aby podkreślić wyjątkowy charakter Mszy Świętej, pokaż dziecku, jak ważne są przygotowania do niej. Możecie zacząć od rozmowy o Eucharystii już dzień wcześniej, aby maluch miał świadomość tego, co będzie działo się następnego dnia. Przygotujcie odświętne stroje, które będą wyrazem szacunku dla liturgii, w której będziecie brali udział. Zadbaj też o spokój i brak pośpiechu – wyjdźcie z domu odpowiednio wcześniej, aby przybyć na miejsce kilka minut przed rozpoczęciem Mszy, wspólnie pomodlić się i poświęcić czas na skupienie.

4. Wybierz Mszę dla dzieci
Jeśli tylko masz taką możliwość, wybierz Mszę z udziałem dzieci, gdzie sposób głoszenia i oprawa liturgiczna są dostosowane do najmłodszych. Takie msze są zwykle krótsze, dzięki czemu dziecku łatwiej skupić się na tym, co najważniejsze. Dodatkowo, podczas mszy z udziałem dzieci ksiądz mówi zwykle językiem dostosowanym do dzieci, tłumaczy, wyjaśnia, niejednokrotnie używa różnorodnych pomocy, dzięki którym łatwiej o zrozumienie religijnych treści. Ponadto, dziecko na Mszy z udziałem dzieci widzi swoich rówieśników, dzięki czemu łatwiej przyzwyczaja się do bycia w kościele i czuje, że to miejsce dla niego.

5. Zadbaj o miejsce
Wybierz miejsce w kościele, gdzie dziecko będzie dobrze widzieć ołtarz i to, co się na nim dzieje. To ułatwi zrozumienie przebiegu Mszy Świętej i zachowanie skupienia. Jeśli dziecko potrzebuje ruchu, możecie wyjść na chwilę z kościoła, a następnie wrócić, lub – jeśli kościół posiada zewnętrzne nagłośnienie – pozostać na dworze, szczególnie w okresie letnim. Warto jednak stopniowo przyzwyczajać malucha do przebywania wewnątrz kościoła i uczyć go aktywnego uczestnictwa w Eucharystii. Staraj się nie karać dziecka za wiercenie się czy hałasowanie, ale tłumacz mu zasady zachowania w kościele.

6. Uważaj na zabawki
Zabieranie zabawek do kościoła należy dobrze przemyśleć – często mogą one przynieść więcej szkody, niż pożytku. W dużej mierze zależy to od tego, jakie zabawki wybierzesz. Gryzak dla niemowlaka czy pluszowy miś ułatwiający uspokojenie się faktycznie może okazać się pomocny, ale autka, którymi maluch urządza wyścigi na kościelnej podłodze lub ławce czy grające zabawki interaktywne to zdecydowanie zły wybór.

7. Daj przykład
Jako dorosły dajesz przykład dzieciom na mszy przede wszystkim swoim zachowaniem. Bądź skupiony, modlitwę i śpiew traktuj poważnie, ale z radością – dzieci to widzą i chłoną. Okazuj szacunek – wyłącz telefon, nie rozmawiaj niepotrzebnie, ubierz się odpowiednio. Jeśli dziecko zada pytanie, odpowiadaj cicho i z życzliwością. Twoje zaangażowanie bardziej niż słowa uczy je, czym naprawdę jest wiara i wspólnota.

8. Skorzystaj z pomocnych książeczek
Zabawki to niekoniecznie dobry pomysł na Eucharystii, jednak rzecz, którą warto zabrać, to tematyczne książeczki, które pomogą maluchowi zachować spokój, gdy będzie mu trudno uczestniczyć w liturgii. Taką rolę spełni np. „Mój malutki mszalik” lub „Chodźmy na Mszę Świętą” – książeczki, w których dziecko będzie mogło śledzić przebieg Mszy Świętej, przewracając kolejne kartki. Zajęcie dla ciekawskich główek i rączek zapewni również „Książeczka walizeczka. Idę na Mszę Świętą”. To szczególny zestaw, składający się z „Małego Mszalika”, czyli 16-stronicowej książeczki przedstawiającej najważniejsze etapy Mszy Świętej, planszy z wnętrzem kościoła oraz kompletu naklejek elektrostatycznych wielokrotnego użytku, przedstawiających osoby i przedmioty, które dziecko może samodzielnie rozmieszczać na planszy. Całość mieści się w zgrabnym opakowaniu – walizeczce, dzięki któremu maluch będzie mógł zabrać swoją ulubioną książeczkę zawsze ze sobą.

8. Na koniec porozmawiaj
Po mszy nie zostawiaj dziecka samego z tym, czego doświadczyło. Porozmawiajcie o tym, co wam się podobało, co zrozumieliście, a co wciąż jest dla was tajemnicą. Zachęć dziecko do zadawania pytań dotyczących mszy i wiary. Odpowiadaj w sposób prosty i dostosowany do wieku dziecka. Wyjaśnij, że niektóre rzeczy są trudne do zrozumienia, ale możemy je przyjmować z wiarą. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest cierpliwość, zrozumienie i pozytywne podejście do dziecięcej pobożności.

Gratis do druku
Wiesz już, jak przygotować się z dzieckiem do udziału we Mszy Świętej. Czas wprowadzić te wskazówki w życie! Mamy dla Ciebie praktyczną pomoc – kalendarz na nadchodzący rok ozdobiony uroczą grafiką z „Ewangelii dla dzieci 2026”. Wydrukuj go, powieś w widocznym miejscu i zaznacz wraz z dzieckiem wszystkie niedziele i święta, w które wybierzecie się razem do kościoła. Niech to zadanie stanie się motywacją, by przeżywać Eucharystię jeszcze piękniej i owocniej!