Wiara lekarstwem na depresję?

Stan zdrowia psychicznego współczesnych dzieci i młodzieży mocno niepokoi. Statystyki nie pozostawiają złudzeń: zaburzenia psychiczne występują u dzieci w coraz młodszym wieku. Zgodnie z danymi Narodowego Funduszu Zdrowia, na całym świecie 1 na 7, czyli aż 14% osób w wieku 10-19 lat doświadcza zaburzeń psychicznych. To powszechny i złożony proces, który nadal jest bagatelizowany.
Psychiczny stan zdrowia dzieci i młodzieży zakłóca ich normalną aktywność społeczną, rozwój zainteresowań, udział w zajęciach szkolnych, a także aktywność w życiu rodzinnym i rówieśniczym. Równocześnie brakuje pomysłów na rozwiązanie tego problemu - zarówno w szkołach, jak i w służbie zdrowia. Rodzice pozostają bezradni, szukając pomocy dla swoich dzieci. Co gorsza, część rodziców nawet nie szuka tej pomocy, żyjąc w całkowitej nieświadomości lub udając, że problem „nie istnieje”.
Co może uchronić młodzież przed tym zagubieniem, które może prowadzić nawet do prób samobójczych? Jak znaleźć lekarstwo na depresję młodych?
Z odpowiedzią przychodzi… wiara.

Skąd się bierze słaba odporność psychiczna młodych?

Czy nam się to podoba, czy nie, warunki dorastania współczesnej młodzieży różnią się mocno od tych, w których dorastały poprzednie pokolenia. To, co dawniej wymuszało na młodych odpowiedzialność, teraz nie jest już dla nich tak dostępne, co ma duży wpływ na ich odporność psychiczną. O czym mowa?

• Relacje rówieśnicze

Po pierwsze, dużo trudniej współczesnym młodym o silne, zbudowane na dobrym fundamencie relacje rówieśnicze. Ma to duży związek z nadmiernym przebywaniem w Internecie i zastępowaniem sobie prawdziwych relacji ich wirtualną namiastką. Pandemia tylko pogłębiła ten problem.
Młodzi znacznie rzadziej tworzą trwałe relacje w realnym świecie, niż miało to miejsce dawniej. A nawet jeśli szczerze pragną takiej relacji, dużo trudniej jest im znaleźć osobę o podobnym podejściu. Doskonale widać to na przerwach w szkole - dawniej nauczyciele narzekali na biegające po korytarzach dzieci i nadmierny hałas. Teraz z kolei trudno im odciągnąć dzieci od ekranów telefonów, w których zanurzają się, gdy tylko zadzwoni dzwonek na przerwę

• Brak poczucia obowiązkowości

Kolejny problem to brak budowania w dzieciach i młodzieży poczucia obowiązkowości - zarówno w domu, jak i w szkole. Odpowiedzialność za młodsze rodzeństwo czy wykonywanie obowiązków domowych to coś, z czego najczęściej zwalnia się współczesnych młodych, by dać im czas na naukę czy rozwój zainteresowań. Wielu rodziców uważa, że obciążanie młodych domowymi obowiązkami jest „nie na miejscu” i że „będą jeszcze mieć na to czas”. Tymczasem możliwość wykazania się i podjęcia odpowiedzialności z różne sprawy buduje w dzieciach poczucie własnej wartości i sprawczości.

• Brak usamodzielniania się we właściwym czasie

Nie jest tajemnicą, że młodzi podejmują odpowiedzialność za siebie w coraz późniejszym wieku. Nikogo już nie dziwią trzydziestolatkowie utrzymywani przez rodziców, mieszkający z nimi w tym samym gospodarstwie domowym. Dużo później zakładane są rodziny i podejmowane decyzje o posiadaniu dzieci.
Niestety, bardzo często rodzice „wspierają” swoje dzieci w takim postępowaniu, nie stawiając im żadnych granic i nie wymagając od nich usamodzielniania się. Problem nie zaczyna się bowiem w dorosłości, ale o wiele wcześniej. Jeśli dziecko jest od najmłodszych lat wyręczane we wszystkich czynnościach, które wymagają od niego wysiłku, nie będzie miało chęci podjąć trudu usamodzielnienia się już w dorosłym życiu.

• Problem z wartościami

Współcześni młodzi muszą borykać się jeszcze z jednym problemem - kryzysem wartości, który sprawia, że czują się zagubieni w codzienności. Brakuje im wypracowanego systemu moralnego, którym kierowaliby się w życiu.
Wartości buduje się głównie dzięki spotykanym osobom i doświadczanym sytuacjom. To one kształtują, kim jesteśmy, jak rozwiązywać problemy i zachowywać się w różnych momentach. Dają poczucie psychicznego bezpieczeństwa i pomagają podejmować decyzje.
Tymczasem współcześnie przeżywamy kryzys autorytetów. Młodzi, bombardowani różnymi treściami, często skrajnymi, nie wiedzą, za kim powinni pójść. Potrzebują pomocy w rozeznaniu, kto jest dla nich wzorem i od kogo czerpać kierunek. 

Wiara - lekarstwo na depresję

Co może uchronić młodzież przed tym zagubieniem i depresją? Ratunek to głęboka wiara w Boga - ale taka życiowa, przekazana przez osoby, które rzeczywiście żyją tym, co deklarują.
Brak wiary wśród młodych to niestety bardzo często efekt słabej wiary ich rodziców, wychowawców i innych osób, które spotykają na swojej drodze. Młodzi bardzo szybko zauważają powierzchowne działania i łatwo odkrywają przepaść między obrazem Boga, jaki został im przekazany w słowach, a tym, z czym spotykają się na co dzień w szkole, w mediach społecznościowych i wśród rówieśników.
Niestety, kościół i wiara w takim wydaniu, jakie napotykają najczęściej, to dla nich coś, co przeszło do lamusa, coś oderwanego od rzeczywistości. Już sam język przekazywania wiary bywa przestarzały i nieżyciowy. To paradoks, ponieważ sama Ewangelia została napisana bardzo przystępnym i realistycznym językiem.
Wyzwaniem starszego pokolenia jest więc przekazanie wiary i świadczenie swoim życiem w taki sposób, by stała się ona dla młodych wartością i realną pomocą w budowaniu indywidualnego katalogu wartości.

Działać w odpowiednim momencie

Ważne jest, by jako osoby odpowiedzialne za dzieci i młodzież w odpowiednim momencie reagować - najlepiej jeszcze zanim pojawią się jakiekolwiek niepokojące symptomy. Mając świadomość, skąd biorą się problemy, zawczasu im przeciwdziałać. Proponować aktywności i działania, które dadzą młodym poczucie sprawczości, odpowiedzialności i kontroli nad własnym życiem. Uświadamiać, jak ważne jest rozsądne uczestniczenie w wirtualnej rzeczywistości i dbanie o te realne kontakty.
Wyzwaniem współczesnego rodzica i wychowawcy jest również przyprowadzenie młodych do Boga. Jak to zrobić? Przede wszystkim świadectwem swojego życia pełnego autentycznej, szczerej i życiowej wiary. Wiary, która ułatwia rozwiązywanie problemów, daje wsparcie w trudnych chwilach i pomaga stawać się lepszym człowiekiem. Na nic zdadzą się słowa, jeśli świadectwo naszego życia będzie stało w opozycji do tego, co próbujemy przekazać.
Warto również wesprzeć się książkami stworzonymi z myślą o sposobie postrzegania świata i wrażliwości młodych, takimi jak np. publikacje z serii “Dlaczego wierzę?”. To książki odpowiadające na wiele pytań z dziedziny wiary nurtujących młodzież. Ich atutem jest przystępny język, angażujący i skłaniający do refleksji, a także oryginalne podsumowania graficzne, które zachęcają do lektury. Dotychczas w serii ukazały się tytuły: “Dlaczego wierzę w Boga”, “Dlaczego wierzę w Chrystusa obecnego w kościele?” oraz “Dlaczego się modlę?”.
Dużej pomocy dostarczy również międzynarodowa, bestsellerowa seria dla młodych Youcat. Tworząc jej poszczególne części serii, zadbano o ciekawy, nowoczesny układ graficzny, który z pewnością nie znuży młodego czytelnika. Szczególną uwagę warto zwrócić na “YOUCAT Kurs wiary”, “365 x YOUCAT” oraz “YOUCAT Katechizm Kościoła Katolickiego dla młodych” - książki, które ukażą młodemu czytelnikowi wartość wiary i jej pozytywny wpływ na codzienne, radosne życie.
Jeśli młoda osoba, której chcesz pomóc, doświadczyła już problemów z psychiką, warto sięgnąć po publikacje, które zgłębiają ten temat i pomagają podnieść się z trudności. Taka książka to np. “Mój psycholog nazywa się Jezus”. Ukazuje ona wskazówki pozwalające odzyskać pogodę ducha i lepiej żyć za pośrednictwem Boga. Piękno życia pomoże odnaleźć również książka “Pełnia radości” - doskonały tytuł dla młodych, którzy są samotni i nie potrafią nawiązać kontaktu z innymi.
Książka o terapeutycznej mocy, która stanie się lekarstwem na dolegliwości duszy, to także “Psalmoterapia”. Ukazuje ona terapeutyczną moc Psalmów, które od tysięcy lat poruszają i zmieniają ludzkie serca. Jej lektura to drogowskaz, jak z pomocą łaski Bożej wejść na drogę odnowy życia duchowego.

Garść motywujących myśli

Czasem motywacja i zmiana zaczyna się od małych kroków, drobnych gestów. Pamiętaj, że młodzi ludzie potrzebują dobrego słowa, przytulenia, docenienia i dostrzeżenia ich starań, dobrych cech. Taka troska to pierwszy - a zarazem ogromny - krok do dbałości o zdrowie psychiczne młodego człowieka.
Na dobry początek przygotowaliśmy dla Ciebie prezent - grafiki z motywującymi cytatami, które z pewnością spodobają się młodym odbiorcom. Wydrukuj je i wykorzystaj w dowolny sposób - np. wieszając w pokoju nastolatka czy wkładając mu taką karteczkę do śniadaniówki. To prosty i oryginalny sposób, by wywołać uśmiech na twarzy!