Czy anioł może być kobietą?

Szukając informacji na temat aniołów w Biblii trudno nie oprzeć się wrażeniu, że aniołowie to głównie mężczyźni. Słowo „anioł” pojawia się w Piśmie Świętym wyłącznie w rodzaju męskim, aniołowie mają męskie imiona, są również postrzegani jako mężczyźni przez ludzi, którym się ukazują. Równocześnie w sztuce możemy spotkać wiele obrazów i rzeźb przedstawiających anioły jako kobiety – z długimi włosami, twarzami o żeńskich rysach i w długich szatach przypominających kobiece suknie.
Tu nasuwają się pytania: czy istnieją anioły-kobiety? Czy anioły są tylko rodzaju męskiego? A może nie ma również aniołów-mężczyzn? Spróbujmy znaleźć odpowiedź.

Podstawy biblijne

Kim jest anioł w Biblii? Samo hebrajskie słowo מֲלְאָךְ (malak) to rzeczownik rodzaju męskiego oznaczający posłańca, herolda, przekazującego wiadomości lub rozkazy. I rzeczywiście tym aniołowie zajmowali się w Biblii – pełnili zwykle funkcję posłańców i wojowników, czyli podejmowali zajęcia postrzegane niemal w każdej kulturze jako typowo męskie.
Biblia wymienia imiona jedynie trzech archaniołów: Gabriela („Bóg jest mocny”), Michała („Któż jest jak Bóg?”) i Rafała („Bóg uzdrawia”). Gabriel kojarzy nam się przede wszystkim z Nowym Testamentem, gdzie najpierw zwiastuje Zachariaszowi narodzenie św. Jana Chrzciciela (Łk 1,19), a następnie Maryi narodzenie Jezusa (Łk 1,26). Warto jednak zauważyć, że Gabriel pojawia się już w Starym Testamencie: w księdze proroka Daniela tłumaczy prorokowi sens wizji o baranie i koźle (Dn 8,13-26), a dalej wyjaśnia mu przepowiednię Jeremiasza o 70 tygodniach – latach (Dn 9,21-22).
Michał Archanioł zarówno w tradycji żydowskiej, jak i tradycji chrześcijańskiej jest pierwszym i najważniejszym spośród aniołów. Pismo Święte wspomina o nim z imienia pięć razy (trzykrotnie w proroctwie Daniela, raz w Liście Judy i raz w Apokalipsie św. Jana), ale jego obecność można wydedukować również w innych tekstach Starego Testamentu – np. w księdze Jozuego (pojawia się w niej jako tajemniczy wojownik, będący wodzem zastępów, czyli dowódcą wojsk niebiańskich).
Z kolei archanioł Rafał występuje w Księdze Tobiasza, gdzie pod ludzką postacią i przybranym imieniem Azariasz opiekuje się młodym Tobiaszem, chroni go przed demonami, uzdrawia jego ojca, a także uwalnia od złych mocy Sarę, która zostaje żoną Tobiasza. Na koniec ujawnia on swoją prawdziwą tożsamość, mówiąc: Ja jestem Rafał, jeden z siedmiu aniołów, którzy służą Panu i wchodzą przed Jego majestat (Tob 12, 15).
Jak widać, biblijni aniołowie mają męskie imiona, są postrzegani jako mężczyźni i pełnią typowo męskie role. Czy to oznacza, że aniołowie są wyłącznie mężczyznami?

Nie mężczyźni, nie kobiety

W tym miejscu trzeba niestety rozczarować wszystkich, którzy przyzwyczaili uważać aniołów za mężczyzn lub kobiety. Ostatecznie nie są bowiem oni ani mężczyznami, ani kobietami. Nie są przecież ludźmi – mają co prawda swoją osobowość, jednak obce jest im rozróżnienie ze względu na płeć. To my, ludzie, aby lepiej wyobrazić sobie te duchowe istoty, używamy ludzkiego wyglądu w literaturze i sztuce.
Aniołowie nie są mężczyznami ani kobietami w kategoriach ludzkich – nie posiadają biologicznej płci. Potwierdzeniem są tu słowa samego Jezusa z Ewangelii wg św. Mateusza: Gdy nastąpi zmartwychwstanie, ludzie nie będą się żenić ani za mąż wychodzić, ale będą żyli jak aniołowie w niebie (Mt 22, 30). Można z niego wnioskować, że aniołowie to duchy czyste, a więc całkowicie bezcielesne i niezwiązane z materią.

Potężni opiekunowie

Wiemy już, że aniołowie nie są kobietami ani mężczyznami, ale duchami, które żyją pośród nas w niewidzialnej części świata stworzonego przez Boga. Są nieśmiertelni, nie cierpią i nie chorują, mają dostęp do Boga na zupełnie innej zasadzie, niż my. Ich główne zadanie to przede wszystkim adorowanie Boga i wypełnianie Jego rozkazów. Co to oznacza dla nas?
Z woli Boga aniołowie służą także ludziom i troszczą się o ich zbawienie. Mamy w nich potężnych opiekunów. Każdy z nas ma swojego Anioła Stróża – duchowego obrońcę i orędownika, który został wybrany do tego, aby pomagać nam w osiągnięciu świętości. Warto zwracać się do niego jak najczęściej i spróbować się z nim zaprzyjaźnić, by jeszcze lepiej czerpać z jego pomocy.
Abyś pamiętał na co dzień o anielskiej obecności, mamy dla Ciebie prezent – zakładkę do książki z wizerunkiem anioła do druku. Niech przypomina Ci o anielskiej trosce i opiece każdego dnia!